DON ZARARI SONRASI KAYISI AĞACI BAKIMI

İlimiz, Türkiye yaş kayısı üretiminin %55, Dünya yaş kayısı üretiminin %12; Türkiye kuru kayısı üretiminin %90, Dünya kuru kayısı üretiminin %70’ini karşılamaktadır. Malatya’da yaklaşık olarak 40 bin aile geçimini kayısı üretimi yaparak sağlamaktadır. Bu kıymetli ürün ülkemize ortalama olarak yıllık 350 milyon dolar gelir sağlamaktadır.

Yukarıda belirtilen rakamlar kayısı üretiminin İlimiz için ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Kayısı yetiştiriciliği süreklilik gerektiren bir tarım faaliyetidir. Üreticilerimizin ürün almasa bile bakım şartlarına en iyi şekilde devam etmesi gerekmektedir. Şiddetli don yaşanan yıllarda bahçe bakımı çok daha önem arz etmektedir. Kayısı ağaçlarının bir sonraki yılda çok etkilenmemesi ve dondan zarar gören bitki kısımlarının onarılması ve meyve gözlerinin en iyi şekilde teşekkül etmesi için aşağıda belirtilen hususların mutlaka yerine getirilmesi gerekmektedir.

1. Bu dönem kayısı da yaprak delen (çil) hastalığının bulaşma ve zarar yapma dönemi olduğunda ağaçta meyve olsun olmasın üreticilerimizin çil hastalığı mücadelesini mutlaka yapmaları gerekir. Çil hastalığı sadece meyveyi etkilemekle kalmayıp ağacımızın, yaprak ve sürgünlerini de etkilemektedir. Özellikle meyve ağaçlarında ileriki dönemlerde sürgün ölümü ve yaprak dökümünün olmaması için üreticilerimizin mutlaka çil ilaçlamasını yapmaları gerekir.

2. Kayısı ağacında yapraklar ve sürgünler belli bir büyüklüğe geldikten sonra özellikle Mayıs ayı içerisinde dondan etkilenip kuruyan dallar ile monilya hastalığı bulaşmış dallar budanıp bahçeden uzaklaştırılarak yakılmalıdır.

3. Yağmurlardan sonra toprak tava geldiğinde hem bitki köklerinin havalanması hem de yabancı ot temizliğinin yapılarak böcek ve böcek yumurtalarının yok edilmesi amacıyla toprak işlemesi yapılmalıdır. Ağaç köklerinin zedelenmemesi için toprak işleme çok derin olmamalıdır. Sürüm derinliği 12-15 cm olmalıdır.

4. Dondan etkilenen ağaçlarımıza kendini toparlaması ve gelişmesi için Mayıs ayında ilk sulama ile birlikte bir miktar azotlu gübre verilmelidir. Hasat mevsimi göz önüne alınarak hasat öncesi ya da sonrası yaprak ya da toprak numunesi alınarak tahlile gönderilmeli ve tavsiyeler doğrultusunda bahçe gübrelemesi yapılmalıdır.

5. Kayısı ağaçlarında Erik Koşnili(Kabuklu Bit) varsa İl ve İlçe Müdürlüklerinde reçete yaptırılıp mutlaka doğru bir zamanda ve doğru ilaçlarla mücadele yapılmalıdır. Tavsiye dışı ilaçlar kullanılmamalıdır.

6. Sulama özenle yapılmalı, salma sulama yapılıyorsa çift çanak yapılarak kök boğazı ile gövde ıslatılmamalıdır. Üreticilerimizin ekonomi durumu iyi ise modern sulama(mini spring ya da damlama) sistemleri kullanılmalı ve kayısı ağaçlarının taç iz düşümlerini ıslatacak şekilde sulama yapılmalıdır.

7. Hastalık etmenleri açılan yara yerlerinden giriş yaptığı için budanan kısımlar aşı macunu ile mutlaka kapatılmalıdır. İlimiz şartlarında budamalar Ağustos sonu ile Eylül ayları başında yapılarak bitkinin kendini toparlanmasına imkân verilmelidir. Budama artıkları bahçeden uzaklaştırılmalı ve yakılmalıdır. Kurumaların bir sebebi de geç sonbaharda yapılan sulamalardır. Çiftçilerimiz geç sonbahar sulamalarından kaçınmalıdır.

8. Sonbaharda kayısı ağacı yapraklarını %70-80 oranında döktüğünde özellikle bu yıl mutlaka %3’lük bordo bulamacı kullanılarak koruyucu önlem alınmalıdır. Çiftçimiz son yıllarda bordo bulamacını terk ettiği için hastalık etmenleri çok daha fazla artmış ve yayılmış bulunmaktadır.

Kamuoyuna önemle duyurulur.

                                                                 Ramazan AYTEKİN

                                                     İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdür V.